24.1 C
Nador
Ssebt 27 Yulyu 2024

Tayduda n Arrif: Anwar.. abrid ɣar trelli (2/4).

Umi ɛdan 99 iseggusa zeg wami sbedden Irifiyen tayduda-nnsen. Lerifain ad idwel s isuraf ɣer deffer. Ad dd-newwec i imeɣareyn-nneɣ, ijjen rebɛa n iseddan. Nessawal dag-sen x mamec tebna tayduda d mayen yemsaren ar mani tuḍa.

Umi bdan Irifiyen ad sugen..

Yeqqar Ruji Matyu areqqas n uɣemmis Afransis “Matin”. Belli amenɣi n wenwar yus-d awarni i waṭṭas n imenɣan imeẓẓyanen zeg umenzu 1921. Umi tessenta Spanya tettades-d ɣar tqebbar am Temsaman, Ayt tuzin d Ayt Waryiɣer. Deg wakud-nni idja Spanya nettat i d-isugen. Irifiyen ɣar min teɛqqaben ɣar udeffar.

tayduda n Arrif

Mamec lexdayem n lɛesker war qqiment acnaw min yeɛdan. Bdan irifiyen ttsugen ra d nitni s djiret. Awarni i txessart n Tfarsit Ispunya ttɣiren amenni ɣa raḥen iseddyen n imenɣan nneɣni. Maca war tessin belli deg wass n 26 zi Arendan ittemqabaren aked umenzu n Yunyu ira ssewjjaden Irifiyen ijjen usugi d ameqqran xef Ddhar Ubarran. Dag-s ɣa sqasen Irifiyen ict twarat nneɣni Spanya ict txessart d tamrẓagt.

Ay ya Ddhar ubarran ay ssus n yixsan

Mulay Muhend

Ddhar Ubarran ɣar-neɣ neccin Irifiyien ittwassen ujar zeg imenɣan nneɣni. Xaf-s ifetrent temɣarin izran. S drus irifiyen nɣin ujar n 150 Ispunya. Day-s isxedmen imjahden Irifiyen imeyra ḥuma ad wten Ispunya. Yeqqar Jerman Ɛeyyac :

 “s mgal  mammec idja yettɣir Bringeyyir d Silbistri. Belli amenɣi n Ddhar ubarran d netta ɣa yarnin di taryazt i yrifiyen … Netta i yejjin Mulay muḥend ad issecmeḍ marra iɣarruba-nnes. Arrin-t tiqebbar marra d amɣar-nnsent ḥuma ad tent-yawi ɣar trennawt. Deg wass-nni yekkar umenɣi mgal i Uruppa taympiryalect. Netta amenɣi aɣerfan amezwaru … Deg wemkan-nni deg wakud-nni i yessneta umeɣni n Arrif”.

Di 21 Yulyuz ad isscen aydud Arrif i umaḍal umi qqaren Tirelli

Awarni i Ddhar Ubarran ad ṭṭfen Irifiyen aṭṭas imucan. Zzay-sen Sidi Dris di Temsaman d Tizi ɛezza. Bac ad awḍen ad qessen mamec ma tegga ca n twiza zi Mritc ɣar Silbistri. Qessen-tt nican di tnayen n twaratin awrud ma ad yekkar umenɣi n wanwar deg ussan n 19 d 16 n yulyuz. Awarn-as ad yemsar umenɣni zi ɣa ttwassnen Irifiyen ɣar umaḍal amen ikmer deg wass n 21 n yulyuz. Mani Spanya ad tqass tanya taxssart-nnes i war iqeṭṭin zzat Irifiyen. Di 21 zi 07 ad isscen aydud-a ameẓẓyan amaḍal mecḥar tsekkʷa tirelli.

Xminni i ndakkʷar ɣar igumad (les résultats) n wenwar. Netaff imarezzuten deg umezruy ttemsbḍan xef waṭṭas: Jar Rubirt Furnu i yennan aqqa Irifiyen nɣin ujar zi 18,000 Uspanyu d d inniḍen i yeqqaren qell.

Silbistri ira irezzu ad isu atay deg uxxam n Mulay muḥend ɣar umeggar inɣa ixf- ines di texzant am ca n tyaziḍt d tamaggʷadt. Mani imerdas-nnes idja sessen ibeccicen-nsen ak ssekkʷar.

Awarni i wmenɣni n wenwar idja ixes ajiniral Nabaru ad imezzeɣ xf uɛarwi. Maca ɛawed tani ad d-asen imjahden irifiyen ad ten-wsqen zi senni di min ittwasssen s rɛahed uɛarwi. Di 02 ɣuct Nadur d Serwan ad ɣars tiri tirelli, di 09 ɣuct Spanya war ɣar-s yettɣimi mɣir Mritc d sebta d teyzirin iceffaren.

Maca azegal i yegga Mulay muḥend netta umi war yejji ljic Arifi ad yadef ɣar Mritc. ɛawed umi war yudif ɣar Fas deg yeffus n Tayduda. Imri yemsar wadaf a d usrillet ad tiri teffeɣ spanya d Fransa qaɛ zi Arrif, amec yenna Saɛid Lxeṭṭabi. Tidet azegal-a netta zeg imentilen ɣa yejjen tayduda tarrifect ad tuḍa.

ɣer ɛawed : Tayduda n Arrif : Min iɛna Mulay Muḥend ? (1/4)
Twattun: Aya Ddhar ubarran
Ayyawen

Timaynutin

Fser-itt