24.1 C
Nador
Ssebt 27 Yulyu 2024

Aɣrum ḥafi n Muḥemmed Cukri s Tmaziɣt (02)

Asedwel ɣer Tmaziɣt : Omar LMEDDAM
Taridirt tanimant
Tiwlafin : Ahmed Abdelkhalki
IXEF AMEZWARU:


2):
Ufiɣ ict tyaẓiḍt temmut. Darrɛeɣ-as ɣer yidmaren-inu uca ruḥeɣ ggur tazzleɣ ɣer taddart-nneɣ. Baba d yemma ttuɣa-ten di temdint. Uma ibbuẓẓel di teɣmart, azyen-nnes n nnej immeksi sennej i tsunta. Itterra nnefs s uɣil. Tiṭṭawin-nnes imɣaren isslawent ḥeṭṭan-tt manis i d-ttadfen zi tewwurt. Ittwala tyaẓiḍt. Rrint id taynit-nsent tiṭṭawin-nnes. Isfarnin. Izwiweɣ uɣembub-nnes muẓẓiɣ. Ittenhezza axmi i d-ikker zeg wesxaf. Itusu s ubirreh. Ufiɣ uzzal. Ittusu issuḥrut. Rriɣ s wudem-inu ɣer lqibelt n iyyart : mani ttuɣa ẓarreɣ yemma terra s wudem tettẓalla. Nniɣ s jjehd : « bismi Allah. Allahu akbar ». Ammu i ẓriɣ tteggen-as imeqqranen. Ɣarseɣ-as ar ami das-ikkes uzellif. Rajiɣ ad d azzlen idammen. Lettfeɣ-tt ḥadar ad zzay-s d azzlen.Udumen-d drus n idammen ḥedqen zeg wexbuc n yiri-nnes. Ẓriɣ-ten di Arif ɣerrsen i yikerri. Wer ssineɣ mant asulef. Ssersen aɣarraf s adu yiri n ikerri ittcacuren s idammen. Iccur uɣarraf wcin-as-t i yemma ihelcen.

Ẓriɣ-ten ṭṭfen yemma di tassut nettat tettagi ad tsu idammen. Sesswen-as-ten s uɣil. Ixnunnes uɣembub-nnes d warruḍ-nnes. Teḥnunneḍ di tassut uca tesqar amen tettemtim wer tessin min teqqar. Mayemmi wer d-tcacuren idammen lexxu zeg yiri n tyaẓiḍt amec ten- ẓriɣ ttcacuren zeg yiri n ikerri ? Ssentiɣ ad tt snecfeɣ. Ttesliɣ i yemma teqqar-ayi :
— Min tegged ? Manis i tt-id-tucred ?
— Ufiɣ-tt tehlec. Ɣarseɣ-as zdat ma d temmet. Sseqsa wma.
— Abuhaliy ! (tecqeḍ-itt zeg ufus-inu amen tekfar). Aterras wer itett amarḍus.
Nexzar necc d uma deg wayawya s lxezrat ixeyyqen. Marra yedneɣ neqqen tiṭṭawin nettraja min ɣa necc.

Baba kul tameddit iddakkʷal-d s ifassen ttqarquben. Nzeddeɣ deg yijjen wexxam. Ca n twalatin teṭṭseɣ deg wemcan-nni mani tekmummuceɣ s imant-nnes. Baba qa d amẓiw. Xmi d-ittadef wer ittili wawal ula d anhezzi ɣir mala ixes netta amecnaw Sidi Rebbi wer ittemsir walu ḥa mala ixes netta amec ttesliɣ qqaren yewdan. Iccat yemma amen wer teggi yimi. Aṭṭas n twalatin ttesliɣ iqqar-as :
— Ad day-m semḥem a yelli-s n tmeggant. Nḍar-d buḍ-nnem aked yeqzinen-a.
Itneffaḥ ṭaba. Issawal aked yixef-nnes. Issusuf xef yewdan wer llin. Ittekkʷar-aneɣ. Iqqar i yemma : « cemm d tameggant d yellis n tmeggant ». Lebda ittekkʷar amaḍal iccat di Rebbi, cwayt uca itetter zzay-s ad as-tessuref.
Uma ittru, itneẓbar, ittru xef weɣrum. Netta imẓi xaf-i. Ttruɣ akid-s. Ttwaliɣ-t iggur ɣar-s. Amẓiw iggur ɣar-s. Tibbuhelya di tiṭṭawin-nnes. Ifassen-nnes am mimuzaren. Ula d ijjen ma izemmar-as. Xarrseɣ ixef-inu tettreɣ aɣawel. Amẓiw ! abuhaliy ! ṭṭfem-t ! izliy-as umennuri iri s jjehd.

Uma itbarkikkiḍ. Idammen tteffɣen-as-d zeg uqemmum. Rewleɣ ɣer berra i taddart-nneɣ jjiɣ-t isɣad yemma s idubbizen d arcul. Nnuffreɣ ḥuma ad rajiɣ aneggar umenɣi. Ula d ijjen ma ikka d sinni. Timijjawin n tmeddit-nni iggʷjent udsent-ayi. Ajenna. Tifawin n Rebbi ẓrint ɣezzu igga baba. Iwdan ṭṭsen. Tfawt n Rebbi treqq txessi. Aɛerbub n yemma. Tnixt-nnes tefsus. Trezzu xafi. Tettru. Tallest tessaggʷad-ayi. Mayemmi wer tejhid am netta ? Iryazen ccaten timɣarin nitenti ttrunt sɣuyyunt.
— Muḥemmed. Muḥemmed-inu. Araḥ-d. Wer teggʷed. Araḥ-d.
Uciɣ s mezri wami tt-ttwaliɣ nettat wer dayi-tettwili. Nniɣ-as :
— Aqqa-ayi danita.
— Araḥ -d.
— Lla. Ad ayi-ineɣ amec yenɣa uma-inu.
— Wer teggʷed. Arwaḥ-d akid-i. Wer cekk ineqq ca. Araḥ-d. Sqar ḥuma wer daneɣ-tteslan yewdan.
Ittru itneffaḥ ṭaba. Pik ya wlidi : ineqq uma ittru xaf-s.
Nessens s kraḍ idneɣ nettru s useɣdi. Uma seḥnunnḍen-t dlin-t s yijjen weḥruc d acemlal. Necc ṭṭseɣ jjiɣ-ten nitni ttrun.
Wami i d-yuffu uzil nru tanya s useɣdi. D ta twalat tamezwarut di ggureɣ ɣer imeḍlan ad nemḍel ca n yijjen. Uma immeksi jer iɣallen n yijjen uwessar deg yijjen ujartil, baba awarn-as necc awarn-asen ggureɣ s leḥfa tzeḥḥafeɣ.

Ssersen-t deg yijjen wexbuc yuff. Necc tarjijiɣ ttruɣ. Ict tbeqqiḍt n idammen tuzeɣ deg uqemmum-nnes. Itweḍḍar awarni ucal. Idḥa d taɛrurt d tameẓẓyant.
Irra-d taynit uwessar-nni i tfednin-inu itudumen s idammen wami i d-neffeɣ zi tmeḍlin. Isseqsa-ayi s Tmaziɣt :
— Mana ddem-a ?
— Ɛefseɣ x zzaj.
Inna baba :
— Wer issin ula mammec ɣa yugur. D abuhali.
Isseqsa-ayi uwessar :
— Ttuɣa tettexsed umac ?
— Aṭṭas. (Ttuɣa-ayi ɛad ttruɣ) Yemma ttuɣa-tt tettexs-it aṭṭas. Tettexs-it ktar zzay-i.
— Min iɛna wa wer ittexsen mmi-s ?
Iḍḍar-d ɣer twengimt-inu mammec das-izliy iri baba i wuma. Ttuɣa ggur ad sɣuyyeɣ : « baba ttuɣa wer t-ittexs ca. Netta i t-inɣin. Wah, inɣi-t. Inɣi-t inɣi-t. Ẓriɣ-t ineqq-it. D netta d netta i t-inɣin. Ẓriɣ-t ineqq-it. Izliy-as iri. Ffɣen-as-d idammen zeg uqemmum. Ẓriɣ-t ẓriɣ-t ineqq-it ad t-ineɣ Rebbi ».
Rniɣ ttruɣ ḥuma ad ssefsaseɣ cwayt zeg wecrah-inu imɣaren i baba. Ttuɣa ggʷdeɣ ad ayi-ineɣ amec inɣa wma. Inheḍ-d xafi s cwayecwayt :
— Wer tseqqirid zeg imeṭṭawen ?
Inna uwessar :
— Wah, sqar zeg imeṭṭawen. Uma-c aqqa-t ɣer Rebbi. Lexxu netta aqqa-t aked iniren.
Carheɣ ula d wa imeḍlen uma.

Γer ɛawed: Aɣrum ḥafi n Muḥemmed Cukri s Tmaziɣt (1)

Timaynutin

Fser-itt