26.1 C
Nador
Lḥed 8 Cutembir 2024

Yumes ayejdur!

Saɛid Belɣerbi

Yuẓeɣ urimam zi tuffet n waman, ittẓalla uzillez x tmewwa i ttuɣa ittreqriqen s inessisen n tnedwin-nnes.

Yesweḍ Mmuḥ aqeccar ɣer ujenna, ixezzar ma wer ittwili ca n tuddimt n wenẓar tus-dd ad tesgenfa arimam zi lazaɣ-nnes, maca ajenna iẓumm ula d netta x wudumen. Yerra iyyar-nnes d azegza, ttweddrent dag-s lxezrat n imezdaɣ.

Mmuḥ aqeccar wer yelli ca d aqeccar, maca tarwa-nnes marra d iqeccura. Ula d yelli-s tameẓẓyant, lexxu tuli-dd ad temɣer. Maca tettali-dd akid-s ula d takruhi n yexef-nnes, umi wer yeksi uzellif-nnes acewwaf am yessi-s n ddcar.

Txezzar deg urimam, tettaf-it yeqquccar ula d netta, uca ad tezyenfa ɣer wawalen n yemma-s i das-yeqqarn:

-“Wer ttemxumbul a yelli deg isekraf n tsarrawin-nnem, aqqa ɛad a dam-dd-yeɣmi ucewwaf d tiseḍwin, a das-neqqen lḥenni, a t-nḥarred d lmehḍur, lexxu awi-dd azellif-nnem a das-neqqen asafar”.

A das-tames ticcart d yeɣɣed, ḥuma a dd-ɣemyen izuṭṭan-nni i yemmexsen izellifen n tarwa-nnes.

Aɣirin i weḥbuḍ mani yejna urimam di tuẓẓumt n ddcar, din ijjen teɛrurt ula d nettat d taqeccart, aseggas n tefsut n idemrawen marra sɣemmayen leḥtic, maca taɛrurt taqeccart tugi ad tesseɣmi ca x ucal-nnes. Tẓum ula d nettat. S uyenni tezzilliz xmi dag-s txezzar yelli-s n Mmuḥ, tettaka ɣer-s ul am nettat.

D tidet, ulawen-nsent mserwasen, amen yemserwas umezruy-nsent. Mmuḥ netta yessen tanfust n teɛrurt taqeccart. Yenna-s-tt jeddi-s i yeccin tikti, yeqqim ittqeyḍar s wezgen n uḍar, yessugura-t d taɣennant x ucal n ddcar, i umi ttuɣa yeqqar:

-“Ɛad ddreɣ, ɛad dag-i buḥbel a xaf-k ugureɣ waxxa aḍar-inu yelluz isuraf iseggmen x yebriden-nnec”.

Lexxu jeddi-s n Mmuḥ yemmut, yeqqim zeg iwalen-nnes mɣar tanfust x teɛrurt taqeccart, i yeṭṭfen ddcar ḥuma wer ittrikkʷir ɣer mani nneɣnit. Teqqim d tameddukelt n urimam i yeffuden aman. Teqqim ula d tameddukelt-nneɣ i neccin lwacun n ddcar.

Mmuḥ yeksi dag-s s llɣa, yeksi deg yezlan, ad yini timenna i ttuɣa dag-s ittwajeyyfen aṭṭas zi melmi. Yenna aṭṭas nneɣnit. Melmi ma yeqqim ɣer tma n urimam, tkessi-t twengimt-nnes ɣer yeyyar n zic, ɣer umezruy n urimam, mani ttuɣa llan waman d agla i xef wer ttmenɣin imezdaɣ. Ass-a imenɣan marra x waman.

Arimam n uyujil
Isruɣan timessi.
Min tsesswed d tinuyam
Tjeyyfed-t d tisessi
Manis kkin wamn-nnec
Mmuttyen ɣer mani?
Swin zzag-k imetlaɛ
Tekksed-aneɣ afadi
Yeẓẓuyyet dag-k wul
Deg wudem-nnec afaji.

Arimam n ddcar mecḥar yiwi n inuyam d tnuyam, mecḥar isessu n wulawen, lexu yuḥel ula d netta. Maca Mmuḥ wer yesxi a zag-s yekkes lxezrat. ittɣima ɣer-s mkul ass ifettel-dd x ucal-nnes tiqessisin. Ittɣima aked imezdaɣ yeqqar-asen min das-yenna jeddi-s aqeyḍar:

-“Ass-a wer ittettu tifras n iḍennaḍ, taɛrurt taqeccart ssuysen xaf-s arrhajj. Lebraqi i yeḍḍuqqẓen di ddcar d inni d akemmuḍ i yenɣin ul n ucal n teɛrurt-a, arrhaj ssuysen-t x umezruy-nneɣ, ḍḍuqqẓen x iyezzimen-nneɣ ḥuma wer ttgenfin ɛemmars. xsen a neqqim d imehlak nettcetka ɣer-sen s iwezwizen-nneɣ”.

Di llṭa n umcubbec jer uḥewwas d irifiyen, ttuɣa irifiyen ttrun x tmurt-nsen, di llṭa-nni i zi neccur irimamen s imettawen-nneɣ. Ass-a umi wer nettru x ca, irimamen uẓɣen, aḥewwas yus-dd a daneɣ-idel tudert-nneɣ s iḥuras n laxert, ɛad yeqqim ccyaḍ n arrhaj-nnes ittfewwer d ɣezzu x izellifen n imezdaɣ. Wer sɣemmiyen imuzar n waẓẓri. Idurar-nneɣ wer sɣemmiyen iyemmumen n tcuni. Irimamen-nneɣ sɣelyen jeɣdid, llfen i waman-nsen.

Mmuḥ yewta ayejdur, yessusef deg wudmawen-nneɣ ass umi yessen tanfust n yelli-s temserwas aked tenfust n teɛrurt taqeccart.

(Said BELƔERBI, 28/02/2008)

Tettwafsar deg ujurnal Tawiza, Uṭṭun 133, May 2008.

Timaynutin

Fser-itt