28.1 C
Nador
Ssebt 27 Yulyu 2024

Taziri tehlek, Taziri tedra!

Ayyaw! waxxa d taziri wer dag-s aman ula d uksijin, ca n imerzuten d Imirikaniyen ufin tiqiccwin-nnes (pole) dag-sen ddra. Ad yili d tamurt i das-tt-yeggin.

Taziri
Afsay n M3 isbana-d aman d hydroxyl (Aḥmaymi), imucan yessfan (Azegza), lmeɛden di yella wuzzar (azgwaɣ)

4 milyar n iseggusa d uzgen urid d ttewsar! Anict uya i tmun tziri akd tmurt. Maca waxxa amenni, cwayt n inexriɛen cnan: ufin imerzuten di ⇒ tesdawit n Haway di sennej d wadday n tziri later n lmeɛden yedra!

Da di tmurt, ddra ittili melmi ittuksida (oxidation) wuzzar. Maca di lḥaḍer n waman d uksijin, ina maca s tnayn wer llin di tziri.

Tɣuri‑ya yettwaggen tettwala belli uksijin yeks-it usemmiḍ n tfuct, zi tmuwwa n weɣlaf i dd‑yenḍen i tmurt, xmi i dd‑ttades tziri tamurt.

Milyar n iseggusa n ddra!

Shui Li, tcark di trezzut‑a, tenna: Nettwala belli ddra-ya ileqfen taziri, qa-t deg uzzar zeg uksida das-yemsarn s uksijin n tmurt, i yiwḍen taziri di milyaren n iseggusa yeɛdun s usemmiḍ n tfuct, melmi i dd‑tettades tziri aɣlaf n ujenna.

Imucan yerrin tiri wer ten‑itiweḍ usemmiḍ n tfukt

Xmi i ttuksda ca n lmeɛden, ttraḥen‑as iliktrunen. Maca jjwayh itterran tiri, 99% n usemmiḍ wer ileqqef ca n tziri, suyenni wer ttefɣen iliktrunen, wer ittili ca ddra.

Manaya i ittejjan taziri tehwaj imilyaren n iseggusa ḥima ad teg taqcurt n ddra.

Awi-d tteḥqiq!

Ḥima ataf a nessen tidet min din, ixessa wi din ɣa yaryen ɛawd ad yawi aneɣmis n tidet. Aẓru d yemmeksin zic senni wer day-s ca later n ddra, ixess aẓru d amaynu.

Minzi snen illa din ca n ddra, d tafsay n ifuṭuten d cciɛ i senni d-ittedwaren waha i yegga usatilit Chandrayaan-1

Ijjen ufsay ɛawed d aspektroskop s Moon Mineralogy Mapper (M3) n Nasa, yiweḍ ad yaf ddra nni day-s di lmeɛden-nni yedrin taziri.

Afuṭu amezgaru, ittban dag‑s afsay n M3, isbana-d aman d hydroxyl (Aḥmaymi), imucan yessfan (Azegza), lmeɛden di yella wuzzar(azeggʷaɣ)

Tiɣuriwin‑a munent di: Science Advances.

Ɣer ɛawd: Ajenna s kamira: umi qqaren cwayt n ttsawar!

Timaynutin

Aqelɛi
Aqelɛi
Abdelmajid Akalai

Fser-itt