28.1 C
Nador
Ssebt 15 Yunyu 2024

Min tessnem x liraret n “Fuleɛleɛ”?

Min dd-ɣa-asen deg umegraḍ-a, yemmeksi-dd zeg udlis n Muḥemmed budcic. Tirarin d timeɣrabiyyen n wegdud, zi Rrif. I Yurin s Taɛrabt. Wa  d uj n usedwel ɣer Trifiyt s waṭṭas n ibeddilen. Urid d Aturjem.

Tirart-a tettili jer ubeddu cutenbir d uneggar kṭuber, di lweqt n rraḥet, xmi ittili imeḥḍaren wer qqaren. Xmi ɣer-sen lɛuṭla deg yiḍ-a, ma xmi ittraḥ lefqih ad isewweq di zik. Xmi ittilin wer ffiɣen ad rewsen, minzi tayyut tessiggʷed zeg wuccen asen yexḍef ca n texsi wer t-ẓerren. Niɣ mala ggin tawala x trewsa, ijj yeffeɣ ijj yeqqim.

Jer ssbaḥ d ḍḍhur, ttemsagaren iḥenjiren d tḥenjirin (8 snin al 10 snin) deg wazzarg, jer 8 d 16 i yedsen, tteggen taqurareyt, ttixḍaren ijjen ad yeḥkem jer-asen. Larbit-nni itteg afus-nnes aẓelmaḍ di tmurt, inneɣni tteggen afus nsen afusi marra yedsen di tmurt, uca ad yebda ad yeḥseb, a x-asen iɣer iwalen i zi ten-ɣa-yebḍa, mkul awal, a zeg-s iḥada ij n ufus. Ibedda s ufus-nnes: 

“Ḥida, Minda, tenqeb, zida, mamma, turu, ɛica, weɛmar, qejt, wit. [1]” wenn di dd-ɣa-yas wawalen aneggar, d wenni d amrezzu.

Zegga ɣa ḥedden lmelɛeb, itteqqen tiṭṭawin umrezzu, uca ad bdan ad azzlen iḥenjiren ad zzuzzren deg wazzagen. Ttmunan di tjemmiɛin, niɣ mkul ijj weḥḥdes. Ttraḥen mani zella ucal d aleqqaɣ, cal idd-ssufɣent tkeḍfin zi tmurt. Teggen zeg-s tikemsin bennan-tent d tiqiccwin. Srusan-tent x ca n ḥajet, ixess wer ttmersint di tmurt. Tikemsin-a qqaren-asent “tiɛurrac”!

Amrezzu ɛad yeqqen tiṭṭawin, ad yebda leḥsab al ɛecra s jjhed, tnayen n twalatin, mala wer yessin ad yeḥseb al ɛicrin, Iḥenjiren ttraḥen tteffren mani nneɣni, ttbeddalen amkan, maci wenni i di bnan tiɛurrac-nsen n ucal. Ireẓẓem tiṭṭawin ittkemmal leḥsab, ɛecra n twalatin al ɛecra, niɣ al miyya mala yessen ad yeḥseb. Mani ɣa ikemmel leḥsab, ad yeksi di tɣuyyit, i ɣa iɛlmen i marra s ubeddu n uḥeyyeḥ, d yirar:

“Fuleɛleɛ, Fuleɛleɛ, Fuleɛleɛ”

Iḥenjiren a dd-ffɣen zi mani-s ffren. Ad msagaren di mani-s bdan ɣer umezwar. Ad ggen taqurareyt. Amrezzu ittraḥ ad yerzu x tkemsin n ucal. Inni tent-yebnan ttemsawalen jer-asen, mkul ijj yeqqar cḥal i yebna, yesmuna leḥsab wenn i deg-sen yessnen ad yeḥseb qaɛ mliḥ.

ɣir ad yazzel umrezzu, ibedda leḥsab n lweqt n cḥal ɣa yekk irezzu (s leḥsab s tɣuyyit), anict n lweqt, ɛla ḥsab cḥal n iḥenjiren i din. Mkul ijj zeg iḥenjiren iḥesseb al miyya. 

Amrezzu ittenneḍ i lmelɛeb irezzu deg-s, takemmict n ucal i ɣa yaf, ad tt-iwaṭa, tenni i ɣa-iwaṭa, ad tt-yerni ɣer-s di leḥsab. Xmi ittkemmal leḥsab, ikessi deg-s wenni yeṭṭfen leḥsab n tkemsin: 
“Fuleɛleɛ, Fuleɛleɛ, Fuleɛleɛ”, Zeɛma tarezzut tkemmel.

Amrezzu a dd-yas ɣer iḥenjiren nniḍen, a dasen-yini cḥal iwaṭa n tkemsin, uka a das-mlen tikemsin i wer yufi, ittegg leḥsab wenni yeṭṭfen leḥsab, ittekkes cḥal iwaṭan, zi cḥal din s kulci, yeqqar-as cḥal i das-yeqqimen wer tent-yufi. 

Yettɛawad yirar zeg umezwar, mkul taɛurrict yufa-tt, tettwaḥsab-as i umerezzu, ad taf tweṭṭa x-as ḥida mida di partidat idd-yegguren.


[1] ḥida: Asemẓi n waḥid, Zida, asemzi zid, din wi s-yeqqaren Jida. Qejt: zeɛma yeḥsel, iqejj x-as, Wit zeɛema yenjem!

Timaynutin

Aqelɛi
Aqelɛi
Abdelmajid Akalai

Fser-itt