24.1 C
Nador
Ssebt 27 Yulyu 2024

Tḥajit tzelleɛ-d adan n ijjen zeg inni i dd-inejmen zi fantum-nni innqeblen.

Tḥajit-a tanita i iydar-itt-id ijjen tawmat qqaren-as Muḥemmed zi Tfarsit, d ijjen zi sebɛa-nni i d-inejmen zeg ufantum i ttuɣa i yeksin kṭer zi xemsin n waḥedd.

[…] Safi ceɛɛlen s ijjen umuṭur, amkan-nni manis nenya, ittban lebḥer wer ihij ca qaɛ, lemwaj-nni d timeẓẓyanin waha […] nenya zi Tbuda, zɣer Teẓrut […] nufa din fanṭum-nni icedd dinni, cedden-t s tqniebt, nenya. Qbel ma ad idimara, nesḥissa s cwayt n waman, nenna-as qa imken innuqqeb; merra txes ad tḍer. Iwa idimara muṭur-nni, yuqeɛ-as lmuckil-nni. […] Safi iksiri zzag-neɣ s ijjen umuṭur.

Iggur cwayt cwayt di lemwaj, mantra nettadef, mantra lemwaj uɛlan […] nedwel neqqar-asen: “errem-aneɣ, errem-aneɣ“, merra tesɣuyyu, nitni ugin ad aneɣ-erren, ijjen rrbeɛ n tseɛɛet ar ɛecra minut i nugur deg waman, nufa bedden imuṭuren-nni.

Min ttesliɣ nec zeg icifuren-nni “aɣ-ac lbidu, nḍar aman”, mayemmi ttasen-d lemwaj uɛlant, ttadfen-d waman ɣer lfanṭum, akked ddqel n yewdan i ttuɣa dinni, mala texsed ad tneffsed wer tzemmred, aṭṭas n yewdan, lḥesran.

Nitni (zeɛma icifuren) kksen arruḍ santaren, ɣir santaren, taglubut-nni texwa deg ujenna, bdan ttadfen-d x-aneɣ waman, bedden s kulci, tteggen flacat s tilifunat, sɣuyyun, kul ijjen min iqqar, ḥedd icehhed, ḥedd yeqqar “la ilaha illa allah”.

Bdant lemwaj ttasent-id uɛɛlant aṭṭas, fanṭum ittraḥ ad inneqleb iddakkʷal-d. Ijjen lmewjt tus-d temɣer uca teqleb fanṭum-nni. Pulistir-nni s wadday, idwel s nnej, ittsemma wer dag-s iqqim ula d ijjen.

Xenni lemwaj uɛlant, iqqseḥ ad tɛummed di lebḥer, cek ɣer-k arruḍ, anexliɛ yezwar-d qbel, bnadem ittefcil, nec di tseɛɛet-nni tettban-ayi-d yemma d baba waha, d tnayen-a i ɣer-i di tiṭṭawin-inu, tteswirt-nnsen wer dayi-temmekkes, umi newḍa di lebḥer, ijjen ishekkʷa wenneɣnit, kul ijjen ixes ad issenjem ixef-nnes, nec ɣir uḍiɣ, issehw-ayi ijjen.

Kkumasiɣ ttemseksiɣ akid-s bac ad dd-alyeɣ. Safi buḥbel-inu, sḥissiɣ akid-s yeffeɣ. Hwiɣ s wadday i waman bac ad zzag-s rewleɣ, ilseq dayi, geɛɛdeɣ-dd, qqimeɣ tterriɣ nnefs, a xafi yeḥret wenneɣni ɛawed zeg yiri ishekkʷa-ayi, dini i bdiɣ cehhdeɣ, ttebteɣ cchada, nniɣ-as ruḥeɣ.

Zi ssenni, xebbceɣ ɣir bac ad zzay-i yeḍleq waha, yeḍleq zzay-i, geɛɛdeɣ-dd. Min dd-ittbanen zzat-i? D fantum.

Fanṭum-nni qa inneqleb; ufiɣ dag-s cwayt n tawmat. Xenni ttesliɣ i midden ttɣerɣiren deg waman, sessen-ten, axmi bnadem ittmerḍus. Senni bdiɣ ttɛummiɣ cwayt, illa wer yriḍeɣ bu aṭṭas n warruḍ, waxxa amenni yusa-ayi-dd yeqqseḥ, minzi lemwaj ttasent-id uɛlant aṭṭas.

Mseksiɣ ar mani wwḍeɣ ɣer ufanṭum; ufiɣ din ijjen tawmat, cebbreɣ-as deg uḍar, cebbreɣ deg ufantum ɛawed. Neqqim dini; wer zemmreɣ ad ac-iniɣ tiseɛɛet nican.

Lmewjet, tettxes ad ayi-tenḍar, nec kul mma ttfekkreɣ di yemma d baba, ittas-ayi-dd ijjen jjehd, tteṭṭfeɣ deg yinat-nni, ttẓeyyreɣ, qqareɣ-as ” A rebbi, melmi i ɣa ffɣeɣ ɣer berra, ad suniɣ i yemma”.

Ṭṭfeɣ din, tus-d ijjen lḥala; fecleɣ. Mmuten-ayi ifassen, wer kid-sen sḥissiɣ. Cehhdeɣ ad ḍelqeɣ ad mmteɣ. Zi senni, teggured ijjen lmewjet temɣer, teggur-d akid-s ijjen tayyut, wer ssineɣ mana ddegg-nni ma d kuffu ma min iɛna, maneynni d acemlal. Aked lḥala n bnadem yefcel, nnhar ikmel wer yecci, yelluẓ.

Tus-d lmewjt-nni, tenḍer-ayi aṭṭas. Fantum-nni tqebl-it, terr-it mamec ila yella qbel. Nec ttgeɛɛdeɣ-d aked waman, ittban-ayi-d ufantum-nni. Wtiɣ-dd ɣer-s ɣer ufantum-nni, ccateɣ axmi wer teccited deg waman, lemwaj ttemsḍfarent […]

Wwḍeɣ ɣer ufantum-nni, iban-ayi-d ijjen teyyu d acemlal, cebbreɣ dag-s yeqḍu-dd ɣer-i. Tban-ayi-d ijjen tqinebt, ṭṭfeɣ dag-s, yalleh mekkneɣ ixef-inu, wer nniɣ al mani geɛɛdeɣ s warruḍ uffen, uca negzeɣ ɣer daxel; ila din tlata n yewdan, nec wis rebɛa-nnsen.

Tqinebt-nni, zeyyreɣ-tt deg ufus-inu mliḥ, tciɣ fus-inu deg ijjen tinat, tettili dg ufanṭum, uca ẓeyyreɣ dinni.

Dini i ɣa yebda ijjen ukerfes-nniḍen d jjdid ɛawed, ccatent-id lemwaj, ttasent-id uɛlant. Ttexsent ad qelbent fanṭum-nni, ad ayi-ssufɣent nec senni […].

Mxazniya, illa ccaten dag-neɣ tfawt deg ujenna, neccin ila nettqarreb, maca wer neffiɣ bu ɣer cceṭ, neffeɣ ɣer wedrar. Nxezzer di tfawt-nni, qa ṭṭlam, wer nettwili ca. Melmi ggin-d tfawt-nni, teqqared-as ya rebbi melmi i ɣa wwḍeɣ.

Waxxa lmasafa-nni d tameẓẓyant i daneɣ-yeqqimen maca tettban-d temɣer. Cwayt cwayt, issidef-aneɣ ufantum deg ijjen tesḍert temɣer di lebḥer.

Dini ad tebda ijjen tḥajit-nniḍen ɛawed. Meɛlik walli d nitni i daneɣ-d-iggin tfawt zeg ujenna, wer nettwili mani ɣa nengez. Mala tleqf-ic lmewjet, qa truḥed, ac-teɣḍel deg waman, ataf wer tnejjmed.

Ila nella rebɛa idneɣ dinni, merra trezzu ad dd-tali, merra txes ad tcejjeɛ, neqqar-asen ggem-aneɣ-d tfawt deɣya. Ingez amezwaru-nni zi Cecfawen, islek. Ingez wis tnayen zi Nnaḍur, uca teḥret x-as lmewjt.. Nec ɛad wer ssineɣ mamec yegga yeslek, ittsemma ad treɛbed, tewt-it lmewjt, ittcebber, ittzeyyer, ineṭṭar accren deg weẓru ar mani ig islek.

Neqqim nec d umerrakci-nni ɣer-s 17 n iseggusa, tnayen-idneɣ i yeqqimen deg ufantum, mamec ɣa negg a ngeɛɛed? Nec blukan-ayi iḍaren wer zemmreɣ ad beddeɣ; minzi illa qquntcleɣ deg ufantum ḥuma wer dayi-ineṭṭar. Nec fsuseɣ ttasent-id lemwaj; jehdent.

Xmi iccat ufantum-nni di tesḍart, qa ittɛewwal ac-issufeɣ… Amerrakci-nni, iraḥ ad yengez teḥret x-as lmewjt, yeqqar-ayi-d ɣat-ayi-dd, issawal-d akidi, nec wer zemmreɣ, wer uciɣ ar mani das-uciɣ fus, snejmeɣ-t-id.

Fus-inu ɛad aqa-t di tqinfet, aqqa ad ḍelqeɣ a nemmet s taneyn idneɣ, netta igeɛɛed, imekken ixef-nnnes d nec ad santareɣ, nḍareɣ ifassen-inu deg wedrar-nni, lux wami lliɣ ammu wer zemmreɣ ad t-id-geɛɛdeɣ. Maca di leḥmu-nni, wer uciɣ mamec ggiɣ?

Ilqa-ayi-d umxazni-nni, ɣer uzyen n wedrar, isgeɛɛecd-ayi, ḥa nec geɛɛdeɣ, sexfeɣ, bdiɣ nessleɣ, wer ssineɣ mani lliɣ…

Timaynutin

C.Andic
C.Andic
Chahid Andich

Fser-itt