24.1 C
Nador
Ssebt 27 Yulyu 2024

Nyu Ziland : Txes a teqḍa x ukeyyef s cwayt cwayt

Tenna lḥukuma n New Zealand illa iggur a tegg memnuɛ x uzenzi n igarruten i tasalin i d-igguren, ataɣ ataf wer ttkeyyifen inamuren-nnes qqaɛ deg yimal.

Mala ca n ijjen ilul di 2008, ataf wer izemmer ad iseɣ igarruten, alaḥsab lqanun i d ɣa asen aseggas i d-igguren.

Tenna tawzirt n seḥḥet D. Ayesha Verrall « nxes a nẓer iḥudriyen-nneɣ wer ttkeyyifen ca ».

Surif-a yus-d bac tawzirt n seḥḥet Tanyuzilandit a teqḍa x ukeyyef qaɛ.

Iḍbiben wtin deg wuru i lḥukuma i ɣa iggen iɛenkraf kṭer ɛad x uzenzi n igarruten d mamec ɣa tessenqes zeg uswir n nnikutin deg igarruten.

Tenna Taprufisurt Janet Hoek zi tesdawit n Otago belli isuraf-a imaynuten « iggur ad ɛawnen midden bac ad nḍaren garru niɣ ad muttyen ɣer ca n tmelsayin-nniḍen i wer ittḍerrin ca kṭer ; xenni iḥudriyen ataf wer tteblin ca s nnikutin s waṭṭas ».

Maca manaya kul ijjen man lxezrat i ɣer-s ixezzer.

Ijj n wergaz inna i Reuters « ttwaliɣ manaya ila d ijjen lḥajet d tasebḥant, lux tzemmred a teẓred aṭṭas n iḥudriyen d imeẓẓyanen s igarruten deg ifassen-nnsen, iwdan ttseqsan mani ttafen igarruten-nni ? Manaya d asebḥan i nec, minzi ataf zemmreɣ ad yerweɣ xirebbi n ttmenyat ».

Maca inniḍen wcin ḥadur-nnsen zi manaya, nnan qa ippudar ad ibelleɛ ijj n ssuq d taberkant n lkif, manaya wer tettssiggʷej ca tawzirt n sseḥet deg ijj n usiweḍ-nnes, mamec tenna ila ddiwana ataf ad ggen tizemmar-nniḍen bac ad qḍan x ttrabanu n igarruten.

Waxxa amenni, ayenni tiweḍ Nyu Ziland tettegg tizemmar bac ad tessenqs zeg iwdan ittkeyyafen ar xemsa di miya deg useggas n 2025, bac ad qḍan qaɛ x ukeyyef.

Inni ittkeyyafen ass-a di Nyu Ziland ttakkʷaḍen ar 13%. Maca manaya ittmerni kṭer ɣer imezdaɣ imezwura n Nyu Ziland, Mawri, mani ɣer-sen ittakkʷaḍ ar ttulut zzag-sen zeg inni ittkeyyafen.

Tawzirt n seḥḥet Tanyuzilandit teqqar ila akeyyef d ijjen sebbet zi rebɛa ittejjan midden ad ten-yaɣ uxenzir (lkunsir). Yettɣima uxenzir d tenni sebbet tamezwarut ittejjan imezdaɣ n tegzirt-a ttmettan.

Aked manaya, iggur ad sneqsen zi sakat ittakkʷaḍen ass-a 8000 ar 500 waha amek qqaren imḍebbren.

Asexdem n igarruten iliktruniyen immerni kṭer zeg igarruten nurmal, ula kṭer ɣer iḥudriyen.

Nyuziland teqqar aqqa igarruten Iliktruniyen qa ttḍerran, minzi dags ca n tmettiwin tikimawyin i yetteggen axenzir deg waman i dag-sen deg igarruten-nni iliktruniyen, maca waxxa amenni lḥukuma tejja igarruten iliktruniyen kudkud ɣa nḍaren inni ittekkeyyafen akeyyef qqaɛ.

Timaynutin

C.Andic
C.Andic
Chahid Andich

Fser-itt