24.1 C
Nador
Ssebt 27 Yulyu 2024

Ttaɛeddu asiksi di Lmuɣrib… Timɣarin ixess-asent ad irarent tiqqenufra

Ttuɣa lebda ttnuffureɣ wami ila lliɣ di Lmuɣrib; d ijjen tẓuri ad jjeɣ ixef-inu wer dd-ttbiniɣ (nniɣ ammu i sniɛmileɣ). Merra min ttuɣa dayi-ixessen ad ggeɣ :

  1. ad irḍeɣ ijjen warruḍ maḥend wer ɣer-i dd-xezzren midden : ad irḍeɣ ijjen sserwal n ttrawzuz d miriw d ijjen umayyur wer dd-immil ca arrimet-inu.
  2. Lebda ad ssadareɣ tiṭṭawin-inu di tmurt : ila qqareɣ i yixef-inu « malla wer ten-ttwiliɣ la d nitni wer dayi-ittwilin ca ».
  3. Ad ssadareɣ azellif-inu : ila ttsemmiɣ ddegg-a n unhezzi « ataktik n yecfer » qqareɣ i yixef-inu aqqa manaya ittejja-ayi ad asen-dd-baneɣ i midden axmi wer xseɣ bu ad ayi-immunistyar ḥedd.
qqareɣ i yixef-inu « malla wer ten-ttwiliɣ la d nitni wer dayi-ittwilin ca ». Tala: BBC

Ttxayaleɣ ixef-inu am ca n tbaryintit di tirarin tilikṭruniyin. Ad awḍeɣ ɣer min xseɣ mala wer dayi-iẓri bu « weɛdaw », kul argaz ittekk qibal-inu izemmer ad yili d ca n « weɛdaw ». Ar ɣa ttaf wer xafi ittɛeddi ca s ca n wawal, ixess ad iberra ixef-nnes « amen inberra uccen zeg idammen n Yusef ».

« Aɛdaw »-a izemmer ad yeksi aṭṭas n ifurmaten. Izemmer ad yili d aḥenjir mamec iwweḍ ɛad, ad yili d aḥudri niɣ ippudar ad yili d awessar qaɛ igga ma ad as-raḥent ṭṭbayeɛ-a i wer yecnin.

Tidet, ttuɣa ssitimeɣ mli tuɣa wer dd-tbiniɣ xminni ggureɣ deg izubaq qbel ad ssneɣ qaɛ umi qqaren ttaɛeddu asiksi.

Ad ssadareɣ azellif-inu : ila ttsemmiɣ ddegg-a n unhezzi « ataktik n yecfer ». Tala: BBC

Meɣreɣ-dd deg ijjen ubaryu di temdint n Rrbaṭ, ttuɣa-ayi d ijjen tḥenjirt d tazdadt innayen x backliṭ. Ttirareɣ ttinis. Neggzeɣ x ilastiken bla ma ad ayi-rreɣ taynit yenniḍen. Ttuɣa ttaciɣ s laman, ar da ila wer ssineɣ mayemmi baba ittaɣ-it wemnus-inu xminni ttirareɣ di berra. Twacit-a s laman lebda ttaciɣ zzag-s ar mani bdant tifras n arrimet-inu ad dd-banent.

Aked beddu n iseggusa n wawaḍ-inu, bdiɣ beṭṭiɣ amaḍal-inu ɣer wezgen iqqnen ɣer temɣarin d wenni n yirgazen : Amaḍal n temɣarin mani ila ttaciɣ s laman, taɣensa icercen. Maca argaz aqqa-t ɣer-i d acniw n wemnus, ḥeṭṭu d twaɣit.

Wami ttuɣa xseɣ ad adfeɣ akulij, ufin baba d yemma ila safi meɣreɣ lux. S uya ggureɣ weḥḥdi ɣer ukulij iggʷjen s rrbeɛ n tseɛɛet x taddart-nneɣ -da i ɣa bdiɣ ad ssneɣ tidet n uzabuq Ameɣrabi.

Aked wussan dewleɣ ttessneɣ mamec ɣa ggeɣ ad settfeɣ ttaɛeddu i xafi-ittwaggen ɣer rebɛa n iklussay :

  1. ttaɛeddu ifsusen : am ca n wawalen zzag-sen « hiwa wer cem nẓerr ca a zzin ? » d iwalen n « arriḍa » di Lmuɣrib d wawalen i yeggin ameknaw yina.
  2. ttaɛeddu amjahdi : mala ca n ijjen iḍefr isuraf-inu mala yufa ila ɛejbeɣ-as. Uca da axmi ixess-ayi ad beddeɣ akid-s ssiwleɣ, ad as-uceɣ nnemra n tilifun-inu mala walu qaɛ.
  3. ttaɛeddu i yeɛdan wenni amjahdi : wenni i di yella ca n wawalen d isiksiyen, niɣ wenni ittekritikan mamec lliɣ niɣ akulur n tilemt-inu niɣ ca n twalatin mamec ggureɣ qqaɛ.
  4. ttaɛeddu aɛeffan qaɛ : Xmi ca n ijjen ittxes ad ayi-iḥada, maca drus xmi ittemsar manaya.

Ccwarti aɛeffan

Tala: BBC

Lebda ɣana i zi sɛeddiɣ ass-inu teqqen ɣer alaḥsab man ttaɛeddu i ttuɣa ttɛiceɣ. Waxxa ila din ca n wussan qqareɣ-asen « ussan n ccwarti asebḥan » xmi tili wer xafi-ittnɛeddi ḥedd. Minzi bnadem lebda ittfekkara-dd tmeslayin tiɛeffanin min xef ikka, ɛad ttfekkariɣ-dd ijjen nhar ttuɣa wer ɣeri dag-s bu ccwarti. Ila ɣer-i xemsṭac iseggusa, ɣer tlala n uzgen n nnhar, d nnec ggureɣ s ca n isuraf marren maḥend ad awḍeɣ ɣer temzyida deg wakud wami tnayen n iḥudriyen qeṭṭɛen-ayi-dd deg webrid.

Ijjen immel-ayi-dd axedmi issenuffer-it adu umayur-nnes, inna-ayi-dd : « Ad kid-neɣ traḥed » d netta ittceyyar ɣer jjihet n lebḥer. Ca n ijjen s leɛqel-nnes ad issen ila di lweqt-nni aqqa addar-nni x webrid n lebḥer d amkan asebḥan n yenni itteblan niɣ n ḥedd ixess ad igg ca n tuɛeffna. Ila tterjijiɣ ɣer daxel-inu maca waxxa amenni qqimeɣ ṭṭfeɣ deg yixef-inu uca fekkreɣ ad fekkeɣ ixef-inu ɣir s leɛqel, maca wer dag-s walu mala sxedmeɣ ca n ixerriqen minzi d nitni i dayi ɣa issufɣen zi manaya.

Bdiɣ qqareɣ-asen ila aqqa iggur ad ggeɣ ijjen yirim [lemtiḥan] qa mala ɛeḍleɣ ataf ad tt-id-qeḍweɣ aked tselmadt-inu minzi qa teqseḥ aṭṭas. Zegga bdan ṭṭfen akidi deg wawal, iban-dd axmi umnen s min dasen-nniɣ, jjin-ayi ad raḥeɣ, ssitmen-ayi qaɛ ad nejḥeɣ deg yirim-nni !!!.

Ila ssneɣ belli ɣir d ccwarti i kid-i ibedden deg wass-nni waha, izemmer tili ggin akid-i ca min wer iɛeddlen. Maca manayenni iwwec-ayi ijjen ttiqqet d tameqqrant deg yixef-inu minzi luxa dewleɣ ttessneɣ mamec ɣa ggeɣ ad msurrufeɣ aked « weɛdaw ».

Ijjen wass nniḍen ila ggureɣ ɣer temzyida ijjen ssbeḥ zik, ar mani ijjen uḥudri yebda ittzebbel dag-i.  Ijjen cwayt beddeɣ xezreɣ di tiṭṭawin-nnes nican, nniɣ-as : « mayemmi ddegg-a n uzebbel ? Mani dayi-tessned maḥend ad ayi-tzebbled ammu ? » Ittebheḍ s min kid-s ggiɣ uca ibda ittetter awadem.

Maca maḥend ad iniɣ tidet, udrusen imumintuten i di uciɣ s tebɣest [lkuraj]. Aṭṭas n twalitin tteggeɣ ixef-inu wer ttesliɣ wer ttwiliɣ uca wer ssiwileɣ. Ila qqareɣ i yixef-inu nnehla ma ɛeddbeɣ ixef-inu deg umseksi-ya.

Maca tenniḍen wwḍent ɣer min xsent s umseksi-nnsent.

Awerni ijjen uraji d azegrar, Lmuɣrib igga ijjen lqanun maḥend ad ibedd kunṭra i ddenf ittuqiɛen i temɣarin, dag-s ijjen yixef issawal x ttaɛeddu deg izubaq d imukan iyududanen, mamec issawal x ibrusiten i ɣa yilin x inni ittɛeddan, zzag-sen « leḥbes zi cher ar sett chur d ijjen ubrusi ittakkʷaḍen ar melyun usantim ».

Lexbar-a issferḥ-ayi, waxxa wer ssineɣ ma s tidet azref-a ma ad yili s tidet niɣ lla x inni ittɛeddan deg yimal.   

Γer ɛawed :Ttaɛeddu asiksi x iḥenjiren, asbuxsi n buḥbel d afessay ?

Tira: Muna Ba, Tiwlafin: Meryem Nikan. Tala: BBC

Timaynutin

C.Andic
C.Andic
Chahid Andich

Fser-itt