24.1 C
Nador
Ssebt 27 Yulyu 2024

Spanya tettagi ad tenɛem s min tegga d ɣezzu di Arrif.

Ila ca n tebratin i yettunuḍen, qqarent ila Spanya txes [zeɛma] ad tenɛem s min tegga di Arrif, uca ad tewwec 100 melyun yuru i Lmuɣrib. Maca aya d ijjen uneɣmis maci nican.

« Iggur ad tewwec Spaniya i Lmuɣrib 100 mlyun n yuruten alaḥsab amseksi n Arrif, ittwaggen ca n 90 n useggʷas zi mani. Lḥukuma […] teqbel ad tewwec 2000 n yuruten i wayyawen n wayyawen n imjahden n Arrif immuten kunṭra i Spaniya jar 1921 d 1927 ». D aya i tenna ijjen tebrat ttuɣa tettunuḍ di WhatsApp, tabrat-a trenni teqqar « aya iggur ad yili d amaddud s ijjen tɣuni mani Spaniya iggur ad dag-s tetter awadem i Lmuɣrib ».

Maca amek tenna RTVE, manaya maci amenni. Terni tenna ila wer din la d ijjen ḥajet tegg-itt Spanya maḥend ad ɛewwḍen Lmuɣrib i umenɣi n Arrif. Aṭṭas n imulliten isertanen i yellan deg uberlaman Aspanyu, ttren xirebbi n twalatin zi lḥukuma maḥend ad tenɛem x tdennayt-nnes deg umenɣi n Arrif (1921-1927). Maca xelli amenni, ddegg-a n tmeslayin wer yeṭṭif bu abrid-nnes i tenna tala-ya s ixef-nnes.

Deg useggʷas n 1921, ttren imulliten-a tnayen n twalatin ijjen usenfar n wezraf alaḥsab tamkettit tadimukrat, mani ila xsen ad uguren zi Spanya maḥend ad tenɛem s tdennayin-nnes deg usexdem n lesnaḥ akimawi deg umeɣi-ya.

Aɛdal-a i dd-yusin maḥend ad ireqqeɛ min itturddjen « deg yiger n twiza tamaḍlant », « tzemmer ad tili ijjen tteɛwiḍ x usexser i yemsaren » d « ijjen tteɛwiḍ i jjihet… alaḥsab min dd-jjin isugiten n Spaniya », yina d ca n tebratin i ttuɣa yettunuḍen di WshatsApp, maca aqqa di tidett Spanya wer teggi ula d ijjen weɛdal x wezref maḥend ad tegg aya. Kṭer zi manaya, akungris Aspanyu yugi di 14 zi 07 n useggʷas-a, maḥend ad yeṭṭef abrid n uɛewweḍ.

Ijjen weḍris i ttuɣa yerwsen di wenni ila yettunuḍen, dag-s ijjen ufilu issakkʷaḍen ɣer ijjen arripurtaj ittwaggen aseggʷas n 2011. Min ked t-ggin aked tmerzrut deg umezruy Maria Rosa Madariaga (1937-2022), mani tenna ca n ca n artilen ila yettunuḍen jar 2004 d 2015 ila aqqa Ispunya d Ifransisen sxedmen agaz n umutard deg umseksi n Arrif. Waxxa amenni, lḥukumat n Spanya ttagint ad neɛment s ddegg-a n tmeslayin deg iseggusa-ya imeggura.

Maca aṭṭas n Irifiyen ila izwaren ttren ad yili ijjen spiṭar n uxenzir di Arrif, ffɣen x-as di tmeskanin n 2016-2017 ar lux ɛad ddewla n Lmuɣrib tugi ad tebna ijjen spiṭar di Nnaḍur i yeqqnen ɣer imehlak n uxenzir. Kṭer zi manaya, aṭṭas n imeɣnas Irifiyen sskanan s ufus ɣer Lmexzen n Lmuɣrib qqaren x-as, aqa ula d netta igga fus-nnes deg uya n umseksi.

Timaynutin

Fser-itt