25.1 C
Nador
Ssebt 28 Cutembir 2024

Min ɛnant titikniyin n welqaḍ n zzitun?

Alqaḍ n zzitun d ijjen tferkit (étape) s lhimmet-nnes di tfellaḥt. Mala wer nessin mamec ɣa negg a nessugur alqaḍ-a n zzitun, manayenni izemmer ad iḍerr taḥebbuyt n zzitun. Tina d ca n tfawin i ɣa teḍfrem ḥuma ad yeɛda welqaḍ n zzitun mliḥ.

Mamec nenna zzat ila alqaḍ n zzitun d netta i daneɣ-d-itticen mamec i ɣa tili taḥebbuyt d zzeyt i daneɣ ɣa tewwec menbeɛd. Maca ḥma ad ɣer-neɣ yili ufars d llemliḥ, ittxiss-aneɣ a neḥḍa tnayen n tmeslayin: melmi i ɣa nelqeḍ d mamec i ɣa nelqeḍ.

Melmi i ɣa nelqeḍ?

Nettessen melmi i ɣa nelqeḍ xminni nxezzer anict i yiweḍ usenḍi n tḥebbuyt n zzitun. S uya ixess-aneɣ a neḥḍa aked:

– Ma tazitunt ɛad telseq aṭṭas aked tcejjert?

– Sexdem tufrayin n arrimet (timeẓra, timesla, aḥadi, aqasi, acemmi) ḥuma ad tessned ma zzitun-nni iwweḍ ad issenḍi ma lla. Ifellaḥen qqaren ila wer nzemmer a neḥkem x tzitunt ma tessenḍi ma lla mɣar mala nessxdem tufrayin-nneɣ (sensations).

– Akulur n tzitunt: ibedda-d zeg uzegza ɣer udemdam (amidadi) ɣer uberkan.

S umata, alqaḍ n zzitun ibedda di kṭuber, ittekk tnayen n simanat alaḥsab jjihet, aklima d ma llan ca n ixeddamen ma lla.

Zeg welqaḍ ɣer weḥray

Mala nxes a neḥri zzitun-nneɣ, ixess asenḍi ad yaweḍ mani ula d ijjen tzitunt d tazegzawt wer telli di tcejjert. Ixess taqcurt-nnes taberranit a taweḍ kulur-nni yeggin am uberkan. Da i ɣa nessen ila tazitunt qa dag-s aṭṭas n zzeyt, tameggarut-a tledd ɛawed.

I mala nxes a necc tiḥebba n zzitun ?
  • Zzitun azegza: Mala nxes a necc zzitun d azegza, ixess a d-t-nekkes qbel ma ad issenḍi, qbel ma ad taweḍ ɣer usenḍi-nnes.
  • Zzitun amidadi: Ittakkʷaḍ am ccɣel n arrusa ɣer umidadi. Nleqqeḍ-it qbel ma ad issenḍi s ijjen cwayt.
  • Zzitun d aberkan: Nleqqeḍ-iten xmi i yettilin d iberkanen, ittsemma ssenḍin nican. Taqcurt-nnsen tettbsissiq, d ijjen ukulur yeḥdeq.
  • Zzitun aberkan i yeslawen: tili ttwaleqḍen awerni i usenḍi-nnes.
Mamec nettegg nleqqeḍ?

Din aṭṭas n tebridin i zi nleqqeḍ i yettemsebḍan s alaḥsab min nxes ad zzag-s negg zi zzitun-nnu.

Alqaḍ s ifassen

Mala nxes zzitun-nni ad tent-neḥḍa, ad tent-nexzen, ataf d llemliḥ mala nessefruri zzitun s ifassen. Tabridt-a n tikkest n zzitun tettejja taḥebbuyt wer tenḍerr ca. Ula d mala nxes neccin a ɣer-neɣ tili zzeyt d tasebḥant, itif a nessefruri zzitun s ifassen. Maca amxumbel n tebridt-a tettawi aṭṭas n lweqt d ttmenyat, tselleḥ mala lɣillet tudrus niɣ tibeḥḥar d timeẓẓyanin.

Asexdem n uɣanim deg weẓwaḍ

Ca zeg ifellaḥen sxeddamen ɣanim ḥma ad sshewnen aẓwaḍ n zzitun. Maca asexdem n uɣanim itteḥwaja fus n ufellaḥ ad yili innum akid-s, minzi afellaḥ i wer yessinen ad issexdem ɣanim-nni ataf ad iḍerr tiḥebba n zzitun. Maca lexxu bla ɣanim-nni, llan ca n iɣanimen d jjdid, d imikanikyen, xeddmen s waḍu itteggen ijjen unhezzi yefsus.

Awerni i manaya, ittas-d wefran

Aṭṭas n temɣarin d yergazen di Arrif, ɛad sxeddamen ifassen-nnsen ḥuma ad fernen zzitun, ad as-kksen afar-nnes isserẓigen zzeyt. Maca, lux llant macinat i yetteggent afran-a nnit s ijjen usistim n uɛewwen i dag-sent di macinat-nni.

Mani ɣa negg zzitun menbeɛd?

Ḥuma a nexzen zzitun, ixess ad yili manaya d llemliḥ. Nzemmer ad ten-negg di ssnadeq n ukeccuḍ d uplastik. Tisenduqin-nni ixess ad ilint nnurẓment ḥuma ad hewwant. Mamec leḥmu wer ittili ca igeɛɛed aṭṭas ḥuma wer ittenḍerri. Mala tasirt tiggʷej, ḥsen a ɣer-s nawi zzitun-nneɣ s llilet.

Timaynutin

C.Andic
C.Andic
Chahid Andich

Fser-itt