20.1 C
Nador
Lḥed 23 Yunyu 2024

Ma nnutil ɣer-s lḥeqq ad yetter lkiɣed n lemlak i yewdan?

Awal i yewca awzir n tezreft ameɣrabi, Ɛabdellaṭif Wahbi, deg uberlaman zeɛma “xmi ttettren nnutilat imeɣrabiyen lkiɣed n lemlak i yewdan d ijjen tmeslayt wer ɣer-s bu lqanun”, isḍuqqez ijjen umhawaḍ jer yewdan d inni i ixeddmen deg yiger n nnutilat.

Deg wawal-nnes i yeksi Wehbi deg uberlaman, yenna:

“xmi i tettred ijjen tewriqt zi ca n unmuri, qa tettḥadid-as di tudert-nnes tusligt, minzi dag-s ufuren n tudert-nnes tusligt, malla wer telli di lqanun, uca tettred tawriqt-nni qa tetteɛqab d lmuxalafa, minzi tudfed ɣer tudert-nnes, i illa wer ixess a ɣer-s tadfed, am temɣart i imelken tettraḥ ɣer nnutil, qqaren-as ma cem tzeddɣed di Arrbaṭ ma lla. A nessers ijjen useqsi-nniḍen, xmi i tettraḥed ɣer nnutil, tettren-ac lkiɣed n lemlak, maci manaya d adaf di tudert tusligt? Wcem-ayi-d tasdwalt taqanunit i yetticen lḥeqq-a? Wer telli!…”

Mayen yenna ammu Wehbi, isxeyyeq ixeddamen deg yiger n nnutilat, minzi nnan belli awal n uwzir wer yettriḥ ca aked s minzi xeddmen di tilawt, mani lbulis tteggen “bezzez” x ayt bab n nnutilat, ttettren zzag-sen ddegg-a n tewriqin zeg ikelyanen-nnsen.

Deg yiger-a yenna Amin Zzɣawi, ijjen zeg inni isegguren ijjen nnutil, belli mayen yenna awzir maci d manayenni i zi ixeddmen. Iraḥ yeggʷej mani yenna belli awal n wewzir ad yegg aṭṭas n yemxumbal i ayt bab n nnutilat i ittemsurrufen aked yewdan.

Zzɣawi yenɛem ila wer din bu ca n tewriqt tura teqqar ila ixess a netter lkiɣed n lemlak niɣ leklyan ad ɛemmren ijjen tewriqt i di yella data n inmuran, maca qa d ijjen tmeslayt nettegg-itt uɣil minzi tettrent ijadarmiyen d irgazen n lbulis.

Yerni yenna Zzɣawi “Zɣer-neɣ neccin, mala neccin wer netter ca tiwriqin-nni qa d llemliḥ i neccin, ataf wer ttɣimin leklyan ttrajan ḥuma ad zemmen ixef-nnsen; maca tiwriqin-a uɣil, ijadarmiyen d ibulisen wer zzag-s ttenfekkin”.

Idettet ila “amsurruf-a yettraḥ s uqemmum waha… Lbulis tettren-t s uqemmum, awzir inker manaya s uqemmum, neccin ssersen-aneɣ di lwesṭ aked inamuren”.

Yenna-d: “ixess ɣir ad aneɣ-inin min xsen, ad aneɣ-wcen ca n tewriqt maḥend a nessen min ɣa negg. Maca bac ad qqimen ssawalen, d neccin a nettemsurruf zzat i yewdan, manaya wer t-nqebbel.” Iḍfar awal-nnes “awal-a a x-aneɣ d-ijerr aṭṭas n yemxumbel, ad aneɣ-isweḍḍer… Awzir wer ifekker qaɛ deg ixeddamen n yiger-a”.

Mayen yenna amenni Zzɣawi immal-d belli nnutilat tteggen ijjen tmeslayt wer telli di lqanun ameɣrabi adu uɛebbeẓ n ijadarmiyen d ibulisen di tmurt.

Din wi iqqaren belli mayen tteggen amenni ijadarmiyen d ibulisen maḥend “ad bedden deg wudem n tekriminalt, ad ḥḍan inni iffɣen x lqanun”.

Maca ijjen am Ḥamid Lmehdawi deg ijjen ubidyu i ifser, ismeɛna-d belli qa din ijjen lqanun i yeqqaren manaya; iydar-d lqanun wis am ixef wis 501 zi lqanun i ismerraten yewdan mala din ca n ijjen yegga ca n wemkan i tmegganin.

Ḥaca lqanun-a i d-ijbed Lmehdawi issawal x ijjen tmeslayin-nniḍen wer teqqin qaɛ ɣer lxedmet n nnutilat.

Ixes ad yini Ḥamid Lmehdawi, ila mala nekkes manaya ataf ca n nnutilat, zemmren ad ilin zi berra d nnutil, maca ɣer daxel d amkan mani “xeddment n tmegganin”. Axmi Nnutil yujed ad yegg lxedmet-a, mala nekker neḍfer lxezrat n Ḥamid Lmehdawi.

Maca zeg uɣezdis-nniḍen, tteḥsaben-t ɛawed inniḍen d ijjen ttaɛeddu d ameqqran x data n yewdan. Ɛawed, mala tnayen, argaz d temɣart, wer mliken, raḥen s lxaḍer-nnsen ɣer nnuṭil ad ṭṭsen aked wayawya, mani yella umxumbel?

Ijjen array, iraḥ yeggʷej, yenna: “ihumusikswalen di tmurt-nneɣ ɣer-sen tilelli kter zeg ihitirusikswalen, minzi ijjen tnayen d ihumusikswalen, qaɛ wer dasen-qqaren walu, maca argaz d temɣart tteggen-asen tiɛenkraf”.

Timaynutin

Fser-itt