26.1 C
Nador
Jjemɛa 11 Yulyu 2025

“Kuzina mana ṭṭumubin-a.” – tanfust d taquḍaḍt!

Char n 5 n 2022, leḥmu as-tinid d ssmayem. Ɣer tparadat n ttaksiyyat, din tnayen n ttaksiyyat x tma n webrid, Mercedes 250 d 240, beddent abeddi n tɛessast.  Tnayen n tjerrarin x tizeft, tnayen berra i webrid. Ttrajan ɣir wi ɣa yenyen di ṭṭḥawat-nni, ad nhezzent cwayt aked webrid, a deg-sent yewwet cwayt n leɛwun n lebḥar a beɛda. ” Aqedduḥ di tmurt-a tecca-t tfuyt mani ɛad d bnadem” yenna-yi-dd ijj n taksista yettwala-yi ɛemmdeɣ-a x ttaksi, _ttuɣa-t igiyyel sadu yij n tsejjart_. Yexs a dayi yini ma teccid ul-nnek, qa ac-tesseḥreq, “ney beɛda ney, tejjed tawwart terzem, durri di tli”.

“Da ḥedd ad yehwa niɣ necc waha?” ttseqsiɣ iseqsan ittuɣa ttseqsiɣ zzman qbel ad hajareɣ, zeɛma maḥend wer dd-ttbineɣ usiɣ-dd “ssiha”. Mayemmi? Simant-inu wer ssineɣ!

ggiɣ s wawal-nnes, qbel i dayi-ɣa tewwet tfuyt. Ad tɛawed i ḥmarllil i dayi-dd-yiwyen ɣer tmurt-a di lweqt-a.  Nyiɣ ɣer zzat, rriɣ-dd tawwart, nniɣ-as “A Muḥemmed, wer dd-renni ḥedd ɣer zzat”
Yerra-dd x-afi ɣir s tiṭṭawin, uca a dd-yergeb ij n uqamqam, tiddi ad yegg tnayen zeg-i. tiru kifkif. necc as-dd-aseɣ al ifadden nni ixef iɛerra waha. yerbu ij n ubursu (yemɣar x teqraft yemẓi x weqrab) yehwa-yas-dd x yedmarn, yirḍ ɣir isemawen, isemawen n warruḍ kṭer zeg warruḍ. la d nnwaḍar-nni n tfuyt deg-sen isem d ameqqran x zzaj. yexzar di ttaksista, yebda yettseqsa: mani ɣa iraḥ ttaksi-ya, mecḥal yeqqimen n yewdan d ca n iseqsan qaɛ wer dasen-sliɣ. Ttaksista yexsar x-as ɣir: “ney ɣer deffar awma.”  

Yenya yeqqim ittirar deg yij n uttrifu d ameqqran. Wer teɛdu bu xemsa n tminutin, a dd-tas ij n temɣart wer tessiwel qaɛ, tenya s tḥessit, tenna-dd ij n ssalam uɛlikum s cwayt cwayt, uca tesqar ɛawed. 

“Ugur awma ugur ndeh, ad xellseɣ-nnit playes-a yeqqimen” Qamqam s uqiyyeḥ.

Yallah tenhezz cwayt ṭṭumubin, uca a dd-ttesliɣ zi deffar: “A Nnaḍur ibeddel awma! di ɛamayen-a ibeddel xaf-i aṭṭas” tettakkʷaḍ-ay-dd al aqemmu as-iniɣ, “iwa ini qa usiɣ-dd ssiha waha!”, Ttaksista netta minemma s-ɣa-isel ittic-as lḥeqq. 

Nejbed cwayt n webrid, ca n ddeg n lexlawat, as tinid tammurt-a texla. wer ssineɣ ma ammu tt-ttuɣa ma tbeddel xaf-i waha. Qa setta n iseggusa wer ssa dd-kkiɣ, maci ɛamayen waha am Uqamqam. Jer-ayi-dd aked yixef-inu sḥisseɣ cwayt zeg Uqamqam yenyin ɣer deffar, minzi la d necc tbeddel xaf-i temdint, maca necc ggiɣ lxir deg uqemmum-inu. Qamqam zegwami yenya netta yessawal, qa-t ɛad yessawal.

lami newta lwest n webrid, tamɣart-nni teḍra, neccin nsiɣi, nebda nettades tamdint, yebda ittmerni uqedduḥ. cwayt d uqamqam as-tinid yessar ifadden-nni iɛeryanen, yirḍa taɛbayat n ccerq: 

“Maca manaya ɛemmars wer das-neɛqil. Timɣarin marra neddhent. Ayenni i ttuɣa yeqqimen, tamɣart tneddeh zeg wargaz! Ttaxir zzaman waha” 

Ttaxsista islayelahayellaha waha (yeqqar la ilah ay illa llah waha), “iwa min ɣa tegged, qa lweqt-a qa tettwalid, lmexzen yewca-sent lḥeqq. Ha metteqwest siwel”! Yenna-as ttaksista.

Ittett-ayi wul d uqemmum ad ssiwleɣ, maca min ɣa iniɣ, wi ked ɣa ssiwleɣ. Udfeɣ kid-sen deg wawal kkiɣ-asen-dd zi tburjett:

“maca wer tettwilim ca belli manaya yessbaḥ, argaz nhar-a qa yekkal irebbel, ittazzel, tamɣart mala tneddeh, a x-as teksi beɛda ɣir cwayt n tamara. Ɛawed egg x lehlak, egg tnaɣitt. Ad tessiweḍ nettat iḥenjiren ɣer seppitar xir zi mala yessiweḍ-iten wajjar? ɛawed cek a tawmat tettɛiced di mlilt mamek fehmeɣ zeg wawal-nneɣ, teẓrid Uruppa, Timaziɣin deg Uruppa marra neddhent. Uca min dasent-yekkes wendah-a? 

Qamqam ibeddel di kulur, yezzelz taɛbayat n ccerq, uca a dd-yeksi aḥeṭṭaw n ccerq a t-yessers x uzellif: wah maca qa rebbi maci ammu yenna, qa netta nnabi …! yeqḍeɛ deg-i lḥess wemcum n Uqamqam, wer dayi-yejji min ɣa-iniɣ ɛad kṭer, netta yettḥeddet, ttaksista itthezza azellif yeqqar-as ɣer-k lḥeqq. Necc axmi dayi-teggid aẓru deg uqemmum. Qeḍɛeɣ lḥess xir zi mala qeḍɛeɣ awal n “Najib zerwali”, ad dewleɣ qeṭṭɛeɣ awal n Rebbi uca a xaf-i zaydent, niɣ a dayi yessḍar di Tnimart!

Qamqam yeḍra, ttaksi yehna.  Neqqim tnayen yidneɣ waha, rẓiɣ asusem: 

“Jer-ayi-dd akid-k, yenna rebbi yenna nnabi, ɣer-s lḥeqq, iwa ixessa ad ilint tcifurin n ttaksi d timɣarin?” ad kessint beɛda ɣir timɣarin waha. Wer x-asent ittẓellil bucekrud, a nefreq ssuq-a nican, mamek netteg iḍa di tmeɣriwin” . Yefhem wer yefhim, yeksi di tḍeḥḥakt, lexxu d dduq-inu a dayi-yewc lḥeqq, uca yebda a xaf-i dd-iɣer sinta talibiralt:

“lweqt-a mliḥ, ḥendulillah, timɣarin neddhent, ttsewwqent, ḥekkment. Lweqt-a am wargaz am temɣart, wer din bu lferq. Cḥal n mmuḥ marruk txeddem x-as temɣart-nnes, zegwami tbelleɛ mlilt kṭer…!”  

Ttaksista-ya as-tinid d netta yeggin ddsas i ca n wegraw d alibiral, ad irecceḥ s yisem n ca wegraw ittemɛanad aked yexwanjiyyen. Ha talibiralt, ha afinism. Mli ɣir yeqqim Qamqam ad isel i lḥadit n tidett!

Nudef tamdint yemmerni uqedduḥ, acifur ixecceɛ deg ufiminism, yebda ittɛawad x ḥenna-s mamek ttuɣa teḍḍebbara di lwacum yekmel, tneddeh yis ɣer ssuq. Mamek ttuɣa tamɣart txeddem kṭer zeg wargaz…!

Nudef deg yij n zzenqet teḥsar. ij n ṭṭumubin tbelleɛ abrid, txes ad tparkar deg ij teɣmest teḥsar, wer das yeɛdil a din tadef, tetteffeɣ, tettadef ca n tnayen n twalatin. Ṭṭumubinat marra ttpittant, ɣir yeẓra wi ineddhen, a das-dd-menḍrent tiṭṭawin. “D tamɣart i neddhen” yesɣuyy x-as zi lkaẓi: A ruḥ ad trefɛent iḍarn min x-akent icedden andah-a! Qa nessawal ɛad! Kuzina mana ṭṭumubin-a.

Yeḍra Uqamqam, yeqqim Uqamqam, Arrif yeccur s iqamqamen! Necc dewleɣ slayellaheɣ waha.

Timaynutin

Fser-itt