24.1 C
Nador
Ssebt 27 Yulyu 2024

Lweswas: minzi yettwaɛqal!

Lweswas zeg waṭṭanen i wesɛen deg iwdan melmi beddan ad meɣren. Yella lweswas deg ixarrisen waha, yella maca la d wenni ittejjan wenni zzag‑s ihelken ad xaf‑s iban.
ixarrisen n lweswas, d ixarrisen wer ḥlin, qqnen ɣer tigʷdi d wemnus. Tejjan wenni di yella itterra taynit i yijen tmeslayt waha, s uɣil. Wer izemmer ad isbeɛɛed axarres-nni, lebda iɣelleb x‑as.

© picture alliance / dpa-tmn

Lweswas di tmegga, yesseqniḍ aṭṭas, ittejja‑cek tsemmḥed di kulci ḥima ad tegged ijjen tmeslayt waha s uɣil. Iwdan di yella, tettafed tteggen tizemmer ad sselqan zi ca n tmeslayin muḥal qaɛ ma ad weqɛent ula ad ilint. Di tidet iwdan i zzag‑s ihelken, minemma ggin ittas‑asen‑dd d walu, s uyenni tteggen tizemmer ad ggen ca n ḥajet nniḍen ḥima ad xaf‑sen sselqan zi min wer yellin.
Tigʷdi, akmummec x yiman niɣ aɛiffi, d yina i dd‑yettbanen d imezgura deg imehlak‑a. D yina i nettaf wenni di yella tweswis, itteg ca n tmegga wer llint nurmal.

Manis i dd‑ittekk lweswas?

Urid d ijjen lesbab waha i ɣer-s ɣer lweswas. maca d ttina ɣer yeqqen:
ittwara-t: Aṭṭas n trezzutin ufint lweswas di ṭṭasilet n yenni zzag‑s ihelken. Melmi baba‑s niɣ yemma‑s (niɣ s tnayn) ittili dag‑sen, ḥseb x-as ad yili la di tarwa-nsen. Manaya nettaf‑it la ɣar wakniwen. Maca ɛad leḥsab wer yiwiḍ ad izemmem cḥal i yeksin lwelswas x lwaldin-nsen, d mamek ittmeksi zi jjil ɣer jjil.

Lweswas
© thinkstock.com, SebastianKaulitzki
  • Laɛsab:
    Ca n imukan deg walli ttilin xeddmen jehden. Imukan‑a melmi ten‑dd‑ttawḍen ineɣmisen, tseddan-ten, xeddmen‑ten, s ijjen uhurmun qqaren‑as Serutunin. Asgenfi n lehlak‑a melmi ittili s ijjen weɛdal i jjehd-nni deg walli. Asgenfi‑ya ittwag i wenni ittawḍen ar d yekkes tilmect d ucuwwaf‑nnes wer ittici.
  • Ttarbiyyet:
    Melmi aḥenjir zi temẓi ttrajan zzag‑s ad ibedd x iḍaren-nnes, ad yeksi amnus. D melmi wer das-yecci-t ḥedd deg uɛrur mala yeggi‑t tecna, itejja‑t itcekka deg ixf‑nnes. Dinni irezzun x laman zi dqell xaf‑sen yettwaggen. Ibedda‑dd s Perfectionism, zzag‑s teggen tizemmer wer ɣellṭen, wer tejjin i ḥedd min ɣa yini. Uca yeṭṭwer ɣer lweswas. Maca tterbyyet weḥdes ɛemmars wer telli d lesbab.
  • Min x-as yekkin di temẓi:
    Llant tmeslayin ittekken x utarras d tiɛeffanin. (Aɛmud, aseḥqar, lmut n ḥedd zi lwalidin, akarfes). Izemmer ad yejj iwdan i yellan ur-nsen yerhef ad acan s ddqel nni ixf nessiwel amezwar. S lweswas, ittedwal utarras ittexs ad yedwel ad iḍebber di tudert-nnes, ad xaf‑s isselqa zi min xaf‑s yekkin, wer xaf‑s ittekk ɛawd.
  • Ɣir jar‑as-d d yixf‑nes:
    Iwdan i wer ittexsen ad xḍan, ḥeṭṭan mliḥ min tteggen. Maca tigʷdi, d melmi tettudrus ttiqet deg ixf, ittejja‑ten ad urzun x laman. manaya izemmer a day-sen yessidef tweswis. Ula d leḥya d weffar, ttilin lesbab.
  • Axeyyeq yemɣern:
    Wenni itterran ɣer wul‑nnes aṭṭas, ittas-d ijjen wass ad yedduqeẓ. Dqell zeg imxumbal n lwadjay, niɣ uzgen‑nniḍen, beṭṭu jer wenni/tenni ittexs. Mamek la d beddu n ijjen tudert d jdid di ca n wemcan d jdid. imxumbal‑a maci labud ad ilin d lesbab. Maca tejjan iman n yewdan wejden i lehlak.

Mindi ttwaɛqalen imehlak ?

Inni ihelken s lweswas ttacan s ijjen dqel yemɣer, am xmi xaf‑sen ittegg ḥedd aɣil, ad fekkren di ca n ḥajet niɣ ad t‑ggen, timslayin ittwalan nitnin simant‑nsen, wer yeḥwij ḥedd ad tent‑yegg, wer ḥwijent ca axarres.Iyya ma ad yedduqeẓ ad yeɣleb x uɣil‑nni, maca walu. mintra itteṭṭef kid‑s (ak dqel/aɣil) taɣennant, mintra arrimet‑nnes wer tettili ca mliḥ, tettarjiji, niɣ tnexḍaf. Waxxa alli yessen belli qa tigʷdi nni, niɣ d timegga, d lxawi waha, wer zzag‑sent ca, maca tyacit teqqer wer t‑ttejji ad yehna.Ixarrisen‑nni, lebda yettsedḥa wenni di llan ad xaf‑sen yessiwel. Ittegg tizemmer ad yeffer min day-s x imeddukal d leḥbab‑nnes.

Manaya ittban-d x yenni di yella lweswas qaɛ:

Fuṭu: pa

Marra inni zzag‑s ihelken ɣer-sen tnayn n iɣezdisen, Tigʷdi, d uselqi:
Ittas-d uxarres: “Mala wer texẓerd ɛawd, ad yemser ca wer yeḥli”
Axarres‑a ttasent‑it tmegga n uɣil ḥima ad tsegden‑t. itejja atarras ad yessij ɛawd x min yegga ma aqa-t nican ma lla.

Ijjen usijji waha maca wer ittekkes ca ixarrisen-nni, ad t-kksen aṭṭas n ikuntrulen neɣni, niɣ d ca n ddamana i t‑ɣa‑yejjen ad yehna:
“ijjen yegga ṭṭajin x tmessi, ittesla i wxarres: Ayyaw, sijj x-as qa ad tekker ca n tmessi di taddart”
wenni di yella lweswas, wer ittehni illa mala yeqqim din zzat‑s yeḥḍa-t.

Tweswis uḍebber d tazdugi.

Ttweswis n tazdugi ittejja wenni zzag‑s ihelken yessirid aṭṭas n twalatin mala iḥada ḥedd, niɣ yelqef ca n ḥajet. Itagwed a day‑s yelseq ca n lehlak. Tigʷdi d uɛiffi tmunan‑d ak‑d usiyyeq d usebben d uduwwec.
Aḍebber netta ittejja inni ihelken s tweswis‑nnes, lebda gwden ad yemser ca n wer yeḥli. Tegʷden timessi, ad ssefyen iɣeẓran niɣ a xaf‑sen dd‑adfen iceffarn. Ca tegʷden ad cuqen di ḥedd bla ma ad rren lbal xmi neddhen tumubin.

Iklusa nniḍen

Ttɛawaden x ca n imehlak saqaren‑dd ca n tmeslayin teggen‑tent, ḥima ad sselqan zi ca n tuɛɛefna x lwadjay-nsen. Al mani yedwel ɣer‑sen zi leɛwayd, ad ggen lḥajet ad as-ɛawden, niɣ wer ssurufen s ca n uḍar. Manaya nessen-it di leɛwayd n Arif, melmi nehhan aterras ad yessurf ḥedd, niɣ ad yesser tisila nqelbent.

Ca nniḍen ittwaɛqal zzag‑s:

  • Axiyyeq,
  • Anexḍef,
  • Tigʷdi zeg iwdan
  • Lxezrat di tisit aṭṭas
  • abddel n ɣana n Macca.

Min ittegg weḍbib:

Aḍbib yeqqer x ḥedd belli dag‑s lweswas, melmi ittaf ixarrisen teggen dag‑s tnayn n simanat. melmi ɣellben x utarras, tareẓẓan‑as azellif.
Amsawal aked umehluk, d iseqsan mseḍfern, ttɛawanen iḍbiben ad ssnen man lweswas dag‑s. Ttraḥen akd iseqsan s ḥeṭṭu, d ijjen ttiqet temɣer. Ḥima ad awḍen ɣer ufuɣ zeg umxumbel‑a.

Agenfi

Ddwa n lweswas imsebḍa, ɛalpḥsab mamek ibaleɣ deg utarras, d man aklasi dag‑s. Zi dwa i tkettren yeḍbiben, ddwa n leklinat n tnefsect, d wemsawal akd umehruc.
Xmi ittexs ḥedd ad yegg ddwa, ixessa ad kid‑s swizan la d familiya‑nnes. Minzi zemmern ad t-ɛawnen aṭṭas.

surif amezgaru n ugenfi, xmi ɣa yessen utarras belli yehlek, ad yessiwel wer yettsedḥi, ad iraḥ ɣar weḍbib n yiman (Psychologe), ad as-yegg tirapi, ad t‑yesgenfa.

Ɣer ɛawd: Tikkest x macca: Cḥal i tzemmer tudert ad tsber i laẓ?

Timaynutin

Aqelɛi
Aqelɛi
Abdelmajid Akalai

Fser-itt